شب های بربره قسمت دوم

این مجموعه به کارگردانی مهران مدیری تولید و از شبکهٔ سوم سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش می‌شد. نمایش این سریال از تاریخ دوم مهر ۱۳۸۴ آغاز شد و تا ۱۸ بهمن ۱۳۸۴ - آغاز ایام عزاداری ماه محرم - ادامه داشت. این مجموعه که هر شب حدود ساعت ۲۰ (و در پایان دوران پخش حدود ساعت ۲۲) به وقت محلی پخش می‌شد، در هر قسمت داستانی مستقل را نقل می‌کرد که در روستای خیالی برره و در میان اهالی این روستا اتفاق می‌افتاد.

در زمان متوقف‌شدن پخش این مجموعه به دلیل روزهای عزاداری، اعلام شده بود که پخش آن بعد از این روزها از و در تاریخ ۲۷ بهمن از سر گرفته خواهد شد. اما، در تاریخ ۲۷ بهمن ۱۳۸۴، در بخش خبری ساعت ۲۲ شبکهٔ سوم سیما اعلام شد که این مجموعه پایان گرفته‌است و برخلاف اعلام قبلی، قسمت‌های دیگری از این مجموعه پخش نمی‌شود. تصویربرداری این مجموعه که در مراحل پیش‌تولید «راه‌آهن جابرآباد» نام داشت، از تاریخ ۲۹ مرداد ۱۳۸۴ آغاز شد.


ويژگي‌هاي جهان داستاني

وقايع اين مجموعه در ايران درزمان رضاخان اتفاق مي‌افتد. البته در داستان‌هاي متفاوت اين مجموعه اشاراتي به مسائل روز و مفاهيم امروزي هم وجود دارد. در قسمت‌هايي از اين مجموعه (قسمت هفتاد به بعد) اشاراتي به شخصيت‌ها و موقعيت‌هاي ديگري که در مجموعه‌هاي پيشين به کارگرداني مهران مديري - مانند پاورچين و نقطه‌چين - وجود دارد، نيز مشاهده مي‌شود. 

شخصيت‌ها

«سردارخان»، خان «بالابرره»، با بازي سعيد پيردوست.

«سالارخان»، خان «پايين‌برره»، با بازي محمد شيري.

«شيرفرهاد»، پسر سالارخان، با بازي مهران مديري.

«کيانوش استقرارزاده»، روزنامه‌نگاري که از شهر متواري شده و به برره پناه آورده‌است، با بازي سيامک انصاري.

«جان‌نثار»، ملازم سردارخان، با بازي ساعد هدايتي.

«ياور طغرل»، رئيس ژاندارمري برره، با بازي محمدرضا هدايتي.

«بگوري»، شاعر برره، با بازي علي کاظمي.

«دکتر جکول»، پزشک و آرايشگر برره، با بازي علي‌اصغر حيدري.

«سحرناز»، دختر سالارخان، با بازي شقايق دهقان.

«شادونه»، همسر سالارخان، با بازي فلامک جنيدي.

«شاخ شمشاد»، همسر سردارخان، با بازي فاطمه هاشمي.

«لِيلون»، دختر سردارخان و همسر شيرفرهاد، با بازي بهنوش بختياري.

«کِيوون» (کيوان)، پسر سردارخان، با بازي رضا شفيعي‌جم.

«غول برره»، پسر سالارخان، با بازي احمد ايراندوست.

«نظام دو برَريه»، پسر عمه? ليلون با بازي هادي کاظمي.

«مليجک» دلقک سردار خان

«ببري» برادر شادونه با بازي حسن شکوهي.

«سر جوخه» ، با بازي مختار سائقي


اخلاقيات

در زبان برره‌اي نوعي فعل به عنوان «فعل معکوس» وجود دارد که در آن گوينده در جمله خود دقيقاً افعالي معکوس با نظري که مي‌خواهد اعلام کند، انتخاب مي‌نمايد. مثلاً اگر بخواهد مهماني که در خانه‌اش است هر چه زودتر آنجا را ترک کند مي‌گويد: «تشريف داشته بيديد» («تشريف داشتيد»). اين نوع فعل در اصل کنايه‌اي بنظر مي‌رسد به تعارف که به راي اکثريت جزو ويژگي‌هاي اخلاقي خاص ايرانيان است و در آن فرد بدلايلي منظور واقعي يا درخواست حقيقي خود را به زبان نمي‌آورد.

در ميان برره‌اي‌ها غيبت‌کردن‌ و رشوه و باج‌گيري ناپسنديده شمرده نمي‌شود.

مسائل روز

در قسمتي با عنوان «شهاب‌سنگ» اشاراتي غير مستقيم به ادعاي کذب بودن قتل عام يهوديان توسط نازي‌ها در آلمان وجود دارد. در اين قسمت خان‌هاي برره با پرداخت پول به سردبير روزنامه «صبح برره» - کيانوش استقرارزاده - از او مي‌خواهند که مقاله‌اي اغراق‌آميز و حق‌به‌جانب در مورد قتل‌عامي که اسکندر در زمان حمله به برره انجام داده‌است بنويسد. بنظر مي‌رسد اين مساله اشاره‌اي باشد براي تأئيد مسئله افسانه خواندن نسل‌کشي يهوديان توسط محمود احمدي‌نژاد در سخنراني‌هايش.

بدآموزي

اثرپذيري مردم از داستان‌هاي اين مجموعه به زعم برخي باعث ايجاد مشکلاتي هم در جامعه شده‌است و بحث‌هاي زيادي پيرامون آن انجام مي‌شود. به عنوان مثال مي‌توان از دعواهاي برره‌اي در مدارس که اخيراً به مصدوم شدن يک دانش‌آموز انجاميد يا استفاده از لهجه برره‌اي در مدارس، محل کار يا حتي بين مديران بالارده مملکتي نام برد.

منتقدين اين مجموعه تلويزيوني اعتقاد دارند که رايج شدن لهجه و آداب و رسومي که به «برره‌اي» معروف شده، در ميان مردم نوعي بدآموزي فرهنگي است. ولي عده‌اي نيز معتقدند که اين رايج شدن به صورت گذري بوده و مدتي بعد از اتمام پخش سريال از بين مي‌رود.

اهانت به قوميت‌ها

انتقادات ديگري که به محتواي اين مجموعه از سوي گروهي وارد مي‌شود اين است که جو و گويش روستايي در کنار بعضي صفات منفي (مانند غيبت‌کردن، رشوه‌گيري و بلاهت) که به شکل طنزگونه در اين مجموعه مطرح مي‌شوند، توهين به قوميت‌هايي خاص را در بر دارند.

شناسنامه

سرپرست نويسندگان: پيمان قاسم خاني

نويسندگان: سروش صحت، محمد رضا آريان، محراب قاسم خاني، خشايار الوند، امير مهدي ژوله و ** کارگردان: مهران مديري

بازيگران: محمد شيري، سيامک انصاري، محمدرضا هدايتي، فلامک جنيدي، شقايق دهقان، سعيد پيردوست، ساعد هدايتي،علي کاظمي، علي اصغر حيدري، فاطمه هاشمي، بهنوش بختياري و مهران مديري

تصوير برداري: بابک بذر افشان

موسيقي: بهرام دهقان (خواننده تيتراژ: مهران مديري)

مدير چهره پردازي: حميد ميهن دوست

مدير توليد: حسن شکوهي

مجري طرح: محسن چگيني